BLOG 5
Waarom je slecht slaapt tijdens een burn-out — en wat je eraan kunt doen
Slaapproblemen behoren tot de meest voorkomende én hardnekkige klachten bij een burn-out. Je bent uitgeput, maar zodra je in bed ligt, staat je lichaam nog steeds “aan”. Of je valt wél in slaap, maar wordt in de nacht wakker met een gespannen gevoel.
In deze blog lees je de belangrijkste oorzaken van slaapproblemen bij een burn-out en praktische oplossingen die écht helpen.
Oorzaken van slaapproblemen bij een burn-out
1. Een overactief stresssysteem (cortisol blijft hoog)
Bij een burn-out staat je zenuwstelsel lange tijd onder druk. Je lichaam blijft stresshormonen zoals adrenaline en cortisol aanmaken, zelfs wanneer je rust. Hierdoor:
voel je continu onrust,
pieker je meer,
en blijft je lichaam alert.
Slapen lukt dan slecht, omdat je brein het signaal “je bent veilig, je mag rusten” niet ontvangt.
2. Overprikkeling en een vol hoofd
Tijdens een burn-out ben je vaak sneller overprikkeld. Geluiden, gesprekken of schermen komen harder binnen en je hoofd blijft lang doorgaan met verwerken. Dit zorgt voor:
moeite met inslapen,
onrustige of lichte slaap,
vroeg wakker worden met spanning.
3. Piekeren en prestatiedruk
Veel mensen ontwikkelen tijdens een burn-out een sterke mentale druk:
“Ik moet slapen, anders wordt het erger.”
Het probleem: hoe harder je probeert te slapen, hoe minder het lukt. Deze negatieve slaapdruk houdt slapeloosheid in stand.
4. Verstoord bioritme
Langdurige stress beïnvloedt je biologische klok, wat zorgt voor:
wisselende energieniveaus,
minder melatonine,
onregelmatige slaapmomenten.
Je lichaam weet niet meer wanneer het in de “nachtmodus” moet gaan.
5. Paradoxale oververmoeidheid
Hoewel je extreem moe bent, blijft je lichaam juist over-alert. De uitputting zorgt voor een soort “overdrive” die inslapen juist lastiger maakt.
Oplossingen:
Wat helpt echt bij slaapproblemen door een burn-out?
1. Werk eerst aan herstel overdag
Slaap wordt vooral ’s overdag beïnvloed. Door minder prikkels en meer rustmomenten krijgt je lichaam de kans om te kalmeren.
Denk aan:
pauzes inlassen
grenzen stellen
minder schermtijd
taken doseren
Een ontspannen dag creëert een betere nacht.
2. Bouw een ontprikkelritueel voor het slapengaan
Creëer 60–90 minuten “avondrust”:
warme douche of bad
rustige muziek of luisterboek
een “brain dump” op papier
ademhalingsoefeningen (bijv. 4-7-8)
Deze overgang is essentieel om je stresssysteem uit te zetten.
3. Laat de prestatiedruk rondom slapen los
Slapen is geen taak die je kunt afdwingen. Probeer de focus te verleggen van “Ik moet slapen” naar:
“Rust is óók herstel, zelfs als ik niet slaap.”
Dit vermindert mentale spanning, waardoor slapen weer vanzelf kan komen.
4. Houd een vast ritme aan
Structuur is cruciaal voor je bioritme:
vaste bedtijd
vaste opsta-tijd
vaste eetmomenten
dagelijks naar buiten voor daglicht
Daglicht is een krachtige regulator van je slaap-waakritme.
5. Verminder prikkels in de avond
Vermijd minstens 1–2 uur voor bedtijd:
fel licht
schermen (telefoon, laptop, tv)
intensieve gesprekken
werkgerelateerde taken
Hiermee geef je je brein de kans om te zakken in rust.
6. Luister weer naar je lichaam
Bij burn-out raak je vaak het contact met je lichaam kwijt. Let daarom bewust op:
spanning in je lichaam
ademhaling
vermoeidheidssignalen
Door eerder te stoppen of te vertragen, voorkom je overbelasting en dus slaapproblemen.
7. Schakel hulp in bij ernstige slapeloosheid
Wanneer je weken of maanden slecht slaapt, kan professionele begeleiding helpen:
burn-out coach
psycholoog
CGT-i (effectieve therapie voor slapeloosheid)
arts (voor tijdelijke ondersteuning indien nodig)
Medicatie kan soms tijdelijk verlichting bieden, maar lost de oorzaak niet op. Gebruik dit alleen in overleg met een arts.
Conclusie: Slaapproblemen verdwijnen wanneer je stresssysteem herstelt
Slecht slapen bij een burn-out is normaal, maar kan wél worden verbeterd. Zodra je stressniveau daalt, ontstaat er weer ruimte voor natuurlijke, diepe slaap.
Wees mild voor jezelf en geef je lichaam de tijd om te herstellen. Herstel gaat in kleine stappen, maar elke stap telt. Zo is slapen overdag zo nu en dan bij burn-out een must voor jouw gezondheid.
Terug